Đối với hầu hết thí sinh đang chuẩn bị bước vào kỳ thi tốt nghiệp và mùa thi ĐH, các em đều chuẩn bị cho mình một tâm thế “chạy nước rút” cho chặng đua về đích, vì thế các em luôn trong tâm trạng căng thẳng, với một áp lực đậu – rớt cao đối với cả học sinh và phụ huynh … từ đây nhiều vấn đề tâm lý nảy sinh.
Những vấn đề tâm lý trong khi học bài thi
Trong khi học thi các em nên hiểu:
Việc học bài trong luyện thi ĐH là một cuộc đua maratông, đích đến cuối cùng là kết quả đậu vào một trường ĐH mà các em mơ uớc, chính vì vậy việc học ôn, làm bài tâp là chuyện được sắp xếp trong suốt quá trình học dài hơi nhiều ngày tháng; để bền sức và giữ cho đến phút về đích cuối cùng, chúng ta không học dồn dập trong thời điểm gần thi, cách học mà đa số thí sinh đã làm là “nhồi nhét” kiến thức, và không ít bạn đã chọn lựa cách “học tủ” để ăn may, vấn đề này đã phần nào được hóa giải bằng kiểu thi trắc nghiệm.
Nhắc lại chuyện học tủ trong thi cử là đề cập đến một vấn đề quá cũ của một chuyện không mới, tôi chỉ muốn đề cập đến khía cạnh tâm lý trong việc học thi:
Theo quy luật của chú ý và trí nhớ thì khả năng tập trung chú ý và tiếp nhận kiến thức của người trưởng thành là 45 phút. (Mới có quy định tiết học 45 phút) Chúng ta cần nên tôn trọng quy luật tâm lý đó trong học tập, để tránh sa đà vào việc học mà quên mất việc phải cho tâm trí nghỉ ngơi.Vì vậy trong mùa thi, khi thấy buồn ngủ cứ đi ngủ, việc buồn ngủ là đòi hỏi hay là phản ứng báo động của cơ thể.
Một điều cần lưu ý trong việc phân bổ thời gian cho học tập và vui chơi giải trí, đừng quan niệm tới mùa thi là phải “cắm cổ” học, không được vui chơi phút nào, việc vui chơi hợp lý giúp tái tạo năng lượng sống, sức sáng tạo, sự thư giãn tâm trí, sẽ làm não bộ tiếp thu kiến thức tốt hơn.
Với cơ chế trí nhớ, nếu chúng ta vừa tiếp nhận một kiến thức mới chúng ta sẽ nhớ nhanh, trí nhớ tạm thời, nhưng sẽ chóng quên, sau khi học, về nhà ta nên coi bài lại ngay, ta sẽ nhớ bài lâu và tốt hơn là để một thời gian sau mới học lại. Muốn lưu lại kiến thức đó bền lâu trong trí nhớ ta phải dùng cách học, hồi tưởng trí nhớ, liên tưởng các vấn đề, khái niệm bằng hình ảnh, ngày nay các nhà sinh lý thần kinh phát hiện rằng; não phải có chức năng lưu giữ trí nhớ bằng hình ảnh, khi học chúng ta liên tưởng qua hình ảnh giúp nhớ lâu và tốt hơn cách ghi nhớ bình thường.
Ví dụ cho 100 danh từ hiện lên trong 3 phút, cho chúng ta lặp lại, chúng ta không thể nào nhớ hết, nhưng liên tưởng các danh từ ấy bằng hình ảnh, rồi sắp xếp hình ảnh thành một câu chuyện có nghĩa, chúng ta sẽ nhớ dễ dàng trong 3 phút.
Tạo cho mình một tâm thế thật thoải mái:
Khi các bạn đi thi với một tâm thế sẳn sàng, tự tin vào chính mình, vào kiến thức, sự chọn lựa và quyết định của mình, các em không lo sợ rớt, sẽ thoải mái trong suy nghĩ, trong cảm xúc và tâm trạng lúc làm bài. Các bạn hay lo âu, sợ thi rớt sẽ nghĩ nhiều đến điều đó, sợ hãi làm ta bị loạn tâm trí, gây mất bình tĩnh, đừng quá áp lực việc đậu rớt, mà hãy tập trung học và làm bài hết khả năng mình, hãy học bài học thành công và thất bại qua kết quả thi. Khi đi thi không nên mang theo tài liệu, coi cho tới lúc vào phòng thi, (phần lớn thí sinh đã làm như vậy) chỉ làm các em thêm rối, trong giờ phút đó các em nên thật thư giản, thả lỏng tất cả cơ bắp, kể cả cơ mặt, hít thở thật sâu, nhẹ nhàng và đều đặn để giữ cảm xúc quân bình, tránh quá hồi hộp, toát mồ hôi, mất kiểm soát suy nghĩ , trong cuộc đua ngang sức ngang tài, ai giữ được bình tĩnh nhiều chừng nào phần thắng sẽ thuộc về người đó.
Và tâm thế trong khi làm bài thi
Trong Phòng thi khi làm bài:
Tâm lý trong phòng thi là vấn đề hết sức quan trọng, nếu trong giờ phút đó các em quá lo sợ, sẽ tự tạo cho tâm trí mình một áp lực rất lớn, ảnh hưởng lên cơ chế sinh lý cơ thể và hệ thần kinh, gây ức chế.
Quá trình nhận thức là quá trình làm việc cật lực của tư duy, ở đó các quá trình phân tích, tổng hợp, so sánh, phán đoán, suy lý diễn ra theo một qui trình liên hoàn, muốn có được chất lượng tư duy tốt, thí sinh nên tập trung cao độ vào việc giải quyết đề bài một cách độc lập, không nên phân tâm bởi ngoại cảnh (giám thị gác thi, bạn bè xung quanh…) hay cố nhớ, loay hoay một vấn đề đã quên,
Cần đọc thật kỹ đề bài trước khi đặt bút vào làm, vì khi đó cảm xúc hồi hộp lấn át tâm trí rất nhiều, ta dễ bị nhầm lẫn, ngộ nhận yêu cầu của đề bài, rất nhiều thí sinh học rất tốt, nhưng do không giữ được bình tĩnh khi đọc đề, hiểu sai đề mà thi hỏng.
Trong quá trình làm bài cần tập trung nhưng không nên quá say sưa, sa đà vào giải quyết đề bài mà không kiểm tra lại những gì mình đã làm, sau một thời gian tập trung suy nghĩ để làm bài, thí sinh cần thư giản, vài phút ngồi quan sát xung quanh, để đưa tâm trí mình trở lại bình thường, lúc đó nên coi lại những gì đã làm, để kiểm tra một cách khách quan hơn, phát hiện sai lầm kịp thời, và để tiếp tục nạp thêm ý tưởng mới cho việc giải quyết những câu kế tiếp.
Ứng xử trong phòng thi:
Một vấn đề tế nhị mà các em cần nhớ là mối quan hệ với bạn bè cùng phòng thi, sẽ có người rất lôi thôi, họ cứ làm phiền chúng ta, vì cứ theo hỏi bài hoài, nếu gặp phải người bạn làm chúng ta mất quá nhiều thời gian bởi những câu hỏi, gây mất tập trung, làm phiền (vì bị giám thị nhắc nhở) chúng ta nên im lặng không trả lời các câu hỏi của bạn, để giữ được sự tập trung cao độ khi làm bài, không để họ có cơ hội gây phiền toái.
Các em nên nhớ một phút trong phòng thi có giá trị bằng cả một tương lai, kết quả đậu hay rớt sẽ quyết định ngã rẽ số phận, cuộc đời. Chính vì thế, không bao giờ rời phòng thi khi hãy còn thời gian làm bài , người ra đề đã tính toán thời gian làm trong bao lâu mới hoàn thành bài thi, chúng ta nếu có làm xong dành thời khắc đó xem kỹ lại bài làm, bổ sung, chỉnh sửa kịp thời những sai sót không đáng có. Rất nhiều em do tâm lý phải ra sớm hơn giờ thi, chứng tỏ mình làm bài hay, tốt hơn người khác đã phải ngậm ngùi nuốt trái đắng thi rớt.
Thi cử cũng như mọi vấn đề khác, sẽ có chuyện may rủi xảy ra, nhưng sẽ không ảnh hưởng lớn đến ta, nếu chúng ta chuẩn bị cho mình một hành trình ôn thi thật khoa học, một tâm lý thật cân bằng khi bước vào mùa thi, và trong lúc làm bài thi.
Vinh quang chỉ đến với ai giữ được cho mình sự bền bỉ của ý chí, sự bình tĩnh và tự tin ở việc mình làm. Tất cả những điều này là do yếu tố tâm lý chi phối và quyết định…
Thac sĩ. Tâm lý Nguyễn Thị Tâm
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét